บ้านภาษาญี่ปุ่นอ่านว่า 家 (ie), 内 (uchi) คันจิ ฮิรางานะ แม่บ้านภาษาญี่ปุ่น

คำว่า “บ้าน” ภาษาญี่ปุ่นจะใช้คำว่า

家
いえ
(ie)
อิเอะ
บ้าน

คำนี้จะแปลว่า บ้านเป็นหลังๆ สิ่งก่อสร้างที่อยู่อาศัย เปรียบกับคำภาษาอังกฤษว่า house ที่แปลว่าบ้านภาษาอังกฤษ คำว่า いえ (ie) นอกจากจะสื่อความหมายถึงตัวบ้านที่เป็นรูปธรรมแล้ว ยังมีความหมายรวมไปถึงสภาพแวดล้อมรอบบ้านได้อีกด้วย

ตัวอย่างเช่น

• 彼は家を修理します。
  かれはいえをしゅうりします。
  (Kare wa ie o shūri shimasu.)
  เขาซ่อมบ้าน
• 私の家。
  わたしのいえ。
  (watashi no ie)
  บ้านของฉัน
• 私は家にいます。
  (Watashi wa ie ni imasu.)
  ฉันอยู่บ้าน
• あなたを家まで連れて帰ります。
  (Anata o ie made tsurete kaerimasu.)
  ฉันจะไปส่งที่บ้าน, ฉันจะพาคุณกลับไปส่งที่บ้าน
• 学生は家に帰ります。
  (Gakusei wa ie ni kaerimasu.)
  นักเรียนกำลังกลับบ้าน

คำว่า 学生 (Gakusei) แปลว่า “นักเรียน” ภาษาญี่ปุ่น ประโยคด้านบนใช้ในความหมายว่านักเรียนกำลังเดินทางกลับบ้านที่เป็นที่อยู่อาศัยของเขา โดยบ้านอาจจะเป็นบ้านเป็นหลัง หรือเป็นห้องชุดแบบอพาร์เม้นท์ก็ได้

แต่หากต้องการพูดถึงบ้านในความหมายที่เป็นนามธรรม ที่ไม่ใช่บ้านเป็นหลังๆ แต่กล่าวถึงที่อยู่อาศัย และสามารถใช้เพื่อแปลว่าครอบครัวภาษาญี่ปุ่นได้ เราจะใช้คำว่า

内
うち
(uchi)
อุจิ
บ้าน, ที่อยู่

ยกตัวอย่างเช่น

• 明日は家へ帰ります。
  あしたはうちへかえります。
  ashita wa uchi e kaerimasu
  พรุ่งนี้ฉันจะกลับบ้าน (กลับไปหาครอบครัว)

ประโยคดังกล่าวนี้โดยทั่วไปผู้พูดจะหมายถึง “บ้านของตัวเอง” แต่จริงๆ แล้วจะหมายถึงบ้านของบุคคลที่สอง หรือสามก็ได้ หากผู้พูดกล่าวในฐานะมุมมองของบุคคลนั้นๆ

คำศัพท์บ้านภาษาญี่ปุ่น

คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในอพาร์เม้นต์ アパート (Apāto) หรือแมนชั่น เรียกว่า マンション (Manshon)

บ้านแบบพื้นเมืองญี่ปุ่นเรียกว่า 民家 (Minka) ที่มีพื้นเสื่อทาทามิ ประตูบานเลื่อน และระเบียงไม้เอนกาวะ ซึ่งอาจจะทำให้เรานึกถึง 平房 (píng fáng) ซึ่งแปลว่าบ้านภาษาจีน โดยมีลักษณะเป็นบ้านพื้นเมืองแบบจีนที่มีลักษณะคล้ายกันกับ 民家 (Minka)

ส่วนแบบพื้นเมืองในชนบท เรียกว่า 古民家 (Ko minka) แปลตรงตัวว่า “บ้านพื้นเมืองเก่า” มีโครงสร้างไม่ซับซ้อน ประกอบด้วยไม้ ดินเหนียว ฟาง และไม้ไผ่ มีกำแพงต่ำ ยกพื้นสูงและเพดานสูง ผู้อาศัยมักเป็นชาวไร่ชาวนา บ้านเช่นนี้จึงอาจเรียกว่า บ้านไร่ หรือ บ้านสวน ภาษาญี่ปุ่นก็ได้

นักเรียนภาษาญี่ปุ่นอาจจะเรียนคำศัพท์เกี่ยวกับโรงเรียนภาษาญี่ปุ่นเป็นคำแรก แต่ก็ควรเรียนคำศัพท์เกี่ยวกับบ้านเหล่านี้ด้วย เนื่องจากคำศัพท์เหล่านี้เป็นคำศัพท์ภาษาญี่ปุ่นเบื้องต้นที่จะได้ใช้บ่อยในการเรียนภาษาญี่ปุ่น และประโยคภาษาญี่ปุ่นในชีวิตประจำวัน

นอกจากนี้เรามักจะใช้คำเหล่านี้ในสถานการณ์อื่นๆ อีกมากมาย เช่น การแนะนำตัวภาษาญี่ปุ่น หรือแม้แต่การสัมภาษณ์งานภาษาญี่ปุ่นที่อาจจะต้องกล่าวถึงที่อยู่ภาษาญี่ปุ่นในการสัมภาษณ์งาน

ตัวอย่าง :

• ク ロ ッ ク は 寝 室 に あ る
  (Kurokku wa shinshitsu ni aru.)
  นาฬิกาอยู่ในห้องนอน
  
• 私 は 昨 日 、 台 所 の 掃 除
  (Watashi wa kinō, daidokoro no sōji.)
  ฉันทำความสะอาดห้องครัวไปแล้วเมื่อวานนี้
  
• 私 の電 灯が 動 作 し な い
  (Watashi no ranpu ga dōsa shinai.)
  โคมไฟของฉันเสีย

เยี่ยมบ้านคนญี่ปุ่น

ต่อไปนี้เป็นสำนวนทั่วไปของชาวญี่ปุ่นที่มักใช้กันเมื่อมีโอกาสไปเยี่ยมบ้านของใครสักคน

สิ่งที่ควรพูดเมื่อไปถึงบ้าน

สำหรับแขกผู้มาเยือน

こんにちは｡
(Konnichiwa.)
สวัสดี

ごめんください｡
(Gomen kudasai.)
ขออนุญาต, ขอโทษที่มารบกวน

สำหรับเจ้าของบ้าน

いらっしゃい｡
(Irasshai.)
ยินดีต้อนรับ

いらっしゃいませ｡
(Irassaimase.)
ยินดีต้อนรับครับ (เป็นทางการมากขึ้น)

よくいらっしゃいました｡
(Yoku irasshai mashita.)
ขอบคุณที่มาหา, ดีใจที่ได้เจอคุณ

ようこそ｡
(Youkoso.)
ยินดีต้อนรับ, ดีใจที่ได้เจอกัน

แม่บ้านภาษาญี่ปุ่น

คำว่าแม่บ้านภาษาญี่ปุ่น คือ

主婦
Shufu
แม่บ้าน

คำนี้หมายถึงภรรยาที่ไม่ได้ทำงานนอกบ้าน แต่ทำหน้าที่หลัก ๆ คือ รับผิดชอบเรื่องต่าง ๆ ภายในบ้านทั้งหมด รวมถึงการดูแลเลี้ยงดูลูก

ส่วนคำว่า “แม่บ้าน” ภาษาญี่ปุ่นที่แปลว่าอาชีพแม่บ้านรับจ้างรับเงินเดือน การเรียกอาชีพภาษาญี่ปุ่นสำหรับอาชีพแม่บ้านมีหลายแบบ เช่น

• 家政婦 (Kasei-fu) — แม่บ้าน
• ハウスキーパー (Hausukīpā) — แม่บ้าน (คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษว่า Housekeeper)
• メイドさん (Meido-san) — เมด (คำทับศัพท์อาชีพภาษาอังกฤษว่า Maid)
• 掃除おばさん (Sōji obasan) — แม่บ้านทำความสะอาด
• 掃除人 (Sōji hito) — คนทำความสะอาด
• 掃除さん (Sōji-san) — คนทำความสะอาด

คำว่าภรรยาภาษาญี่ปุ่น เรียกว่า

家内
Kanai
ภรรยา

คำนี้เป็นคำเรียกภรรยาแบบถ่อมตัวอย่างสุภาพ ใช้เวลากล่าวถึงภรรยากับเพื่อนร่วมงานหรือเจ้านาย ส่วนคำเรียกภรรยาในชีวิตประจำวัน ยังมีอีกหลายคำ

• 嫁 (Yome)
• 妻 (tsuma)
• 奥さん (okusan)
• おかみさん (okami-san)

แต่ถึงจะมีคำเรียกภรรยาหลายคำขนาดนี้แล้ว คนญี่ปุ่นหลายคนก็ยังรู้สึกว่าไม่ใช่คำที่เหมาะสม สังคมญี่ปุ่นนั้นเมื่อผู้หญิงแต่งงานแล้วส่วนใหญ่จะลาออกจากงานเพื่อทำหน้าที่ภรรยาอย่างเต็มตัว เรียกกันว่า 専業主婦 (sengyou shufu)

คำเรียกขานส่วนมากก็แสดงสภาพสังคมแบบนั้น สังเกตุได้จากคำแปลตรงตัวของคำต่อไปนี้ เช่น

• สามี(ของตัวเอง) 主人 (shujin) — แปลตรงตัวว่า “เจ้านาย”
• สามี(ของ คนอื่น) ご主人 (goshujin) — แปลตรงตัวว่า “เจ้านาย”

หลายคนอาจจะคุ้นๆ ว่าเป็นคำเดียวกับที่พนักงานในร้าน メイドカフェ (meido kafe) — Maid Café ใช้เรียกจะเรียกลูกค้าเวลาเราสั่งกาแฟภาษาญี่ปุ่นนั่นเอง

• 家内 (kanai) — แปลตรงตัวจากคันจิว่า “ในบ้าน” (หมายถึง คนที่อยู่ในบ้าน)
• 奥さん (okusan) — ตัวคันจิแปลว่า ข้างใน (หมายถึง คนที่อยู่ข้างในของบ้าน)

ปัจจุบันผู้หญิงเริ่มมีบทบาทนอกบ้านมากขึ้น แม้จะแต่งงานแล้วก็ยังคงทำงานอยู่ ไม่ได้เป็นแม่บ้านแบบเมื่อก่อนอีกแล้ว คำเรียกขานเหล่านั้นจึงดูไม่ค่อยเหมาะสมเท่าไหร่ ทำให้คนญี่ปุ่นเปลี่ยนวิธีเรียกคนรักภาษาญี่ปุ่นด้วยคำอื่นๆ ที่เหมาะสมมากขึ้น เช่น

• ผู้ชายเรียกภรรยาของตัวเองว่า 嫁 (yome) หรือ 嫁さん (yome-san) มากเป็นอันดับหนึ่ง
• ผู้หญิงเรียกสามีของตัวเองว่า 旦那 (danna) หรือ 旦那さん (danna-san) มากเป็นอันดับหนึ่ง
• คนญี่ปุ่นรุ่นใหม่นิยมใช้คำว่า 夫 (otto) — สามี และ 妻 (tsuma) — ภรรยา เรียกคู่สมรสของตัวเองค่อนข้างมาก เพราะเป็นคำที่ดูเป็นกลาง เสมอภาคกัน
• คำเรียกแบบคนรุ่นใหม่อีกคำ คือคำว่า パートナー (paatonaa partner) แต่คำนี้บางครั้งให้ความหมายที่ไม่ชัดเจน เพราะสามารถหมายถึง “คนรัก” หรือ “หุ้นส่วนธุรกิจ” ก็ได้

ส่วนคำเรียกขานคู่สมรสของผู้อื่น ส่วนใหญ่ยังคงใช้แบบดั้งเดิม นั่นคือ ご主人 (goshujin) — สามี และ 奥さん (okusan) — ภรรยา