คำศัพท์ครอบครัวภาษาจีน 家庭 (jiā tíng) แนะนำสมาชิกครอบครัว

คำว่า “ครอบครัว” ภาษาจีน คือคำว่า

家庭
(jiā tíng)
เจีย ถิง
ครอบครัว

คำภาษาจีนอีกคำที่สื่อครอบครัวได้คือคำว่า 家 (Jiā) ที่แปลตรงตัวว่าบ้านภาษาจีน แต่ก็ยังสื่อถึงสมาชิกในครอบครัวได้อีกด้วย

นอกจากนี้คำว่า 家 (Jiā) ใน 家庭 (jiā tíng) ยังเป็นตัวอักษรเดียวกับตัวที่ใช้สร้างคำว่าครอบครัวภาษาญี่ปุ่นแบบตัวอักษรคันจิ 家族 (kazoku) เมื่อเรานำคำศัพท์ 2 ภาษามาเปรียบเทียบกันแล้ว เราจะพบตัวอักษรสำหรับคำศัพท์สมาชิกครอบครัวภาษาจีนในคำศัพท์สมาชิกครอบครัวภาษาญี่ปุ่นอยู่หลายคำทีเดียว

สมาชิกครอบครัวภาษาจีนแบบครอบครัวเดี่ยว

ครอบครัวสายเดี่ยวคือครอบครัวที่ประกอบไปด้วยตัวเรา พ่อแม่ และพี่น้อง ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในปัจจุบัน ภาษาอังกฤษคำว่าครอบครัวภาษาอังกฤษแบบครอบครัวเดี่ยวจะเรียกว่า Immediate Family

คำศัพท์หมวดครอบครัวภาษาจีนเป็นคำศัพท์หมวดแรกๆ ที่นักเรียนภาษาจีนควรเรียนรู้ เนื่องจากเราจะได้ใช้คำศัพท์เหล่านี้ในหลายสถานการณ์ด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการแนะนำตัวภาษาจีนในเหตุการณ์ต่างๆ เช่น เมื่อต้องสัมภาษณ์งานภาษาจีน หรือแม้แต่การใช้ภาษาจีนเบื้องต้นในชีวิตประจำวันอื่นๆ เป็นต้น

ปู่ ย่า ตา ยาย ภาษาจีน

ฝ่ายพ่อ :

• คุณย่า – 奶奶 (Nǎinai) – ไหน่ไน
• คุณปู่ – 爷爷 (Yéye) – เหยเย

ฝ่ายแม่ :

• คุณยาย – 外婆 (wài pó) – ไว่ผอ
• คุณตา – 外公 (wàigōng) – ไว่กง

ลุง, อา ภาษาจีน

ฝ่ายพ่อ :

• ลุง, พี่ชายของพ่อ – 伯伯 (Bóbo) – ป๋อปอ
• อาผู้ชาย, น้องชายของพ่อ – 叔叔 (Shūshu) – ซูสุ
• ลุงเขย – 姑父 (Gūfù) – กูฟู่
• อาเขย – 姑父 (Gūfù) – กูฟู่

ฝ่ายแม่ :

• พี่ชายหรือน้องชายของแม่ – 舅舅 (Jiùjiu) – จิ้วจิว

ป้า, น้า ภาษาจีน

ฝ่ายพ่อ :

• ป้า , พี่สาวของพ่อ – 姑妈 (Gūmā) – กูมา
• อาผู้หญิง, น้องสาวของพ่อ – 姑姑 (Gūgu) – กูกุ
• ป้าสะใภ้ – 伯母 (Bómǔ) – ป๋อหมู่
• อาสะใภ้ – 婶婶 (Shěnshen) – เสิ่นเซิน

ฝ่ายแม่ :

• ป้า – 姨妈 (Yímā) – อี๋มา
• น้าสาว – 阿姨 (Āyí) – อาอี๋
• น้าสะใภ้, ป้าสะใภ้ – 舅母 (Jiùmǔ) – จิ้วหมู่

ลูกพี่ลูกน้อง ภาษาจีน

ฝ่ายพ่อ :

• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายพ่อที่อายุมากกว่าและเป็นผู้ชาย – 堂兄 (Táng xiōng) – ถางซง
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายพ่อที่อายุน้อยกว่าและเป็นผู้ชาย – 堂弟 (Táng dì) – ถางตี้
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายพ่อที่อายุมากกว่าและเป็นผู้หญิง – 堂姐 (Táng jiě) – ถางเจี่ย
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายพ่อที่อายุน้อยกว่าและเป็นผู้หญิง – 堂妹 (Táng Mèi) – ถางเม่ย

ฝ่ายแม่ :

• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายแม่ที่อายุมากกว่าและเป็นผู้ชาย – 表哥 (Biǎo gē) – เปี่ยวเกอ
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายแม่ที่อายุน้อยกว่าและเป็นผู้ชาย – 表弟 (Biǎo dì) – เปี่ยวตี้
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายแม่ที่อายุมากกว่าและเป็นผู้หญิง – 表姐 (Biǎo jiě) – เปี๋ยวเจี่ย
• ลูกพี่ลูกน้องฝ่ายแม่ที่อายุน้อยกว่าและเป็นผู้หญิง – 表妹 (Biǎo mèi) – เปี่ยวเม่ย

หลาน ภาษาจีน

หลานสาว :

• หลานสาว, ลูกสาวของพี่ชายหรือน้องชาย – 侄女 (zhínǚ) – จื๋อนวี่
• หลานสาว, ลูกสาวของพี่สาวหรือน้องสาว – 外甥女 (wàishengnǚ) – ไว่เซิงนวี่

หลานชาย :

• หลานชาย,​ ลูกชายของพี่ชายหรือน้องชาย – 侄子 (zhízi) – จื๋อจึ
• หลานชาย, ลูกชายของพี่สาวหรือน้องสาว – 外甥 (wàisheng) – ไว่เซิง

เขย สะใภ้ ภาษาจีน

พ่อตา, พ่อปู่ :

• พ่อปู่, พ่อของสามี – 公公 (gōnggong) – กงกง
• พ่อตา, พ่อของภรรยา – 岳父 (yuèfù) – เยว่ฟู่

แม่ยาย,แม่ย่า :

• แม่ย่า, แม่ของสามี – 婆婆 (pópo) – ผอพอ
• แม่ยาย, แม่ของภรรยา – 岳母 (yuèmǔ) – เยว่หมู่

พี่เขย, น้องเขย :

• พี่เขย, สามีของพี่สาว – 姐夫 (Jiěfū) – เจี่ยฟู
• น้องเขย, สามีของน้องสาว – 妹夫 (Mèifū) – เม่ยฟู

พี่สะใภ้, น้องสะใภ้ :

• พี่สะใภ้, ภรรยาของพี่ชาย – 嫂子 (Sǎo zi) – เส่าจึ
• น้องสะใภ้,​ ภรรยาของน้องชาย – 弟妹 (Dìmèi) – ตี้เม่ย

การเรียกผู้อื่นเสมือนสมาชิกในครอบครัว

ภาษาจีนคล้ายกับภาษาไทยที่เราสามารถเรียกคนแปลกหน้าด้วยคำที่ใช้เรียกสมาชิกในครอบครัว เช่น พี่ ป้า น้า อา เป็นต้น ได้ การเรียกแบบนับญาติเช่นนี้ทำให้รู้สึกสนิทสนมกันมากขึ้น และถือเป็นการแสดงความเคารพเมื่อต้องการกล่าวถึงผู้ที่อาวุโสกว่าอีกด้วย

คำว่า “ลุง” 叔叔 (shúshu) สามารถใช้พูดถึงผู้ชายที่มีอายุมากกว่า ในขณะที่คำว่า “ป้า” 阿姨 (āyí) นั้นสามารถใช้กับผู้หญิงที่มีอายุมากกว่าได้ แต่ก่อนใช้คำเหล่านี้เรียกผู้ใหญ่ ต้องมั่นใจว่าพวกเขาเหล่านั้นมีอายุใกล้เคียงหรือมากกว่าลุงหรือป้าของเราจริงๆ มิเช่นนั้นพวกเขาอาจจะรู้สึกขุ่นเคือง เพราะเหมือนถูกกล่าวหาว่าแก่ได้

คำว่า “พี่ชาย” 哥哥 (gēge) และคำว่า “พี่สาว” 姊姊 (jiějie) นั้น เด็กๆจะใช้เรียกผู้ที่มีอายุมากกว่าเล็กน้อยด้วยความรักใคร่

การเรียกผู้อื่นเป็นภาษาจีน

คำต่อไปนี้ เป็นคำที่คนจีนใช้เรียกคนแปลกหน้า หรือเรียกกันเอง คำที่ใช้มักขึ้นอยู่กับอายุของคนที่ถูกเรียก คำบางคำหากคนไทยได้ยินแล้วอาจจะรู้สึกแปลกๆ เช่น คำว่า 美女 (Měinǚ) เหมือนกับการเรียกในภาษาไทยว่า “คนสวย…” ที่มักถูกนำมาใช้เพื่อจีบสาว แต่คนจีนจะนำมาเรียกผู้หญิงโดยทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง เมื่อเราพบปะกับใครสักคน เราก็จะถูกเรียกโดยคำต่างๆเหล่านี้

• 美女 (Měinǚ) – เหมยนวี่
  เป็นคำสุภาพที่ใช้เรียกผู้หญิงอย่างเป็นกันเอง มีความหมายตามตัวอักษรว่า “ผู้หญิงสวย”
• 帅哥 (shuàigē) – ซ่วยเกอ
  เป็นคำให้เรียกผู้ชายอย่างเป็นกันเอง คำนี้แปลตรงตัวว่า “หนุ่มหล่อ”
• 大哥 (dàgē) – ต้าเกอ
  สำหรับเรียกผู้ชาย เพื่อแสดงความเคารพและให้เกียรติ
• 小姐姐 (xiǎo jiějie) – เสียวเจี่ยเจีย
  ใช้เรียกผู้หญิงที่มีอายุน้อยกว่า เป็นคำเกิดใหม่ที่ใช้กันในโซเชียลมีเดียของจีน
• 师傅 (shīfù) – ซือฟู่
  ใช้เรียกคนทำงานอย่างให้เกียรติ เช่น คนขับรถแท็กซี่
• 叔叔 (shūshu) – ซูสุ
  เป็นคำเรียกที่แสดงถึงความเคารพต่อผู้สูงอายุ
• 阿姨 (āyí) – อาอี๋
  สำหรับเรียกผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า
• 老外 (lǎowài) – เหล่าไว่
  เป็นคำในภาษาจีนสำหรับเรียกชาวต่างชาติ
• 同事 (tóngshì) – ถงซื่อ
  คำนี้เราจะได้ยินในที่ทำงาน มีความหมายว่า “เพื่อนร่วมงาน”

สิ่งที่น่าสนใจคือ เราจะได้ยินคนจีนเรียกเพื่อนสนิทว่า “พี่ชาย” 哥哥 (gēge) หรือ “พี่สาว” 姐姐 (jiějiě) ทั้งๆที่ไม่ได้เป็นพี่น้องหรือคนในครอบครัวตัวเอง เช่นเดียวกับการเรียกผู้อื่นว่า “ลุง” 叔叔 (shūshu) หรือ “ป้า” 阿姨 (āyí) ทั้งๆที่ไม่ใช่ลุงหรือป้าจริงๆ

ตัวอย่างบทสนทนาครอบครัวภาษาจีน

แนะนำสมาชิกครอบครัว

เมื่อต้องการแนะนำสมาชิกในครอบครัวให้เพื่อนรู้จัก ให้ใช้ประโยคต่อไปนี้

• 这是我(的)___。 
  (zhè shì wǒ [de] ___.) 
  เจ่ ซื่อ หว่อ [เตอ] ___
  นี่คือ ___ ของฉัน

大家好！   
(dà jiā hǎo!) 
ต้า เจีย ห่าว!
สวัสดีค่ะทุกคน!

我叫艾米莉。  
(wǒ jiào ài mǐ lì.) 
หว่อ เจี่ยว เอมิลี่
ฉันชื่อเอมิลี่

这是我爸爸和我妈妈。
(zhè shì wǒ bà ba hé wǒ mā mā.)
เจ่ ซื่อ หว่อ ป้าป่ะ เหอ หว่อ มาม่ะ
นี่คือพ่อและแม่ของฉัน

คำว่า 大家好！   (dà jiā hǎo!) เป็นคำที่ใช้ทักทายแนะนำตัวภาษาจีนกับคนหลายคน ส่วนคำว่า 的 (de) เป็นคำแสดงความเป็นเจ้าของ แปลว่า “ของฉัน” จะมีหรือไม่มีก็ได้

ถามเกี่ยวกับสมาชิกครอบครัว

你的家有几口人？
(nǐ de jiā yǒu jí kǒu rén?)
หนี่ เตอะ เจีย  โหย่ว จี๋ โข่ เหริน
ครอบครัวคุณมีกี่คน

我的家有四口人，有爸爸、妈妈、妹妹和我。你呢？
(wǒ de jiā yǒu sì kǒu rén, yǒu bàba, māma, mèimei hé wǒ. nǐ ne?)
หว่อ เตอะ เจีย โหย่ว ซื่อ โข่ เหริน โหย่ว ป้าป่ะ มาม่ะ เหม่ยเหมย เหอ หว่อ หนี่เนอะ
ครอบครัวฉัน มี สี่คน มีพ่อ แม่ น้องสาว และตัวฉัน คุณล่ะ

第四课 我的家我的家有三口人，有爸爸、妈妈和我。
(wǒ de jiā yǒu sānkǒu rén, yǒu bàba, māma hé wǒ)
หว่อ เตอะ เจีย โหย่ว ซาน โข่ เหริน โหย่ว ป้าป่ะ มาม่ะ เหอ หว่อ
ครอบครัวฉัน มี สามคน มีพ่อ แม่ และตัวฉัน