แปลงเลขโรมัน 1-1000000 ตัวเลขโรมัน Roman Numerals วันเกิด รอยสักความหมาย
ตัวเลขโรมัน (Roman numerals) ได้แก่ I = 1, V = 5, X = 10, L = 50, C = 100, D = 500 และ M = 1,000 เป็นระบบตัวเลขที่มีต้นกำเนิดในยุคโรมโบราณ ใช้ตัวอักษรผสมอักษรละติน เลขโรมันจะเป็นเลขไม่มีหลักนะครับ เพราะว่าไม่ว่าเราจะใส่ตัวอักษรที่หลักไหน ตัวเลขนั้นก็มีค่าเท่าเดิมเสมอ
เลขโรมัน 1-10
เลขโรมัน 1-10 มีดังนี้ครับ
- เลขโรมัน I คือ 1
- เลขโรมัน II คือ 2
- เลขโรมัน III คือ 3
- เลขโรมัน IV คือ 4
- เลขโรมัน V คือ 5
- เลขโรมัน VI คือ 6
- เลขโรมัน VII คือ 7
- เลขโรมัน VIII คือ 8
- เลขโรมัน IX คือ 9
- เลขโรมัน X คือ 10
เหล่านี้เป็นเลขโรมันที่เราเห็นได้บ่อยๆ นะครับ และเดาวิธีการเขียนง่ายๆ คือ
- เลข I ก็อ่านว่า 1 (หนึ่ง)
- เลข II ก็อ่านว่า 2 (สอง)
- เลข V ก็อ่านว่า 5 (ห้า)
- และถ้าเขียน VI ก็อ่านว่า 6 (หก) ซึ่งเป็นการเอา 5 (V) + 1 (I) เท่ากับ 6 นั่นเองครับ
แต่ค่าของเลขโรมันสามารถเขียนได้มากกว่านี้เยอะครับ และหลายตัวจะต้องเขียนเครื่องหมายบาร์ (-) ด้วย ซึ่งเราจะได้ดูกันในบทความนี้ว่าเลขที่มีค่าเยอะๆ เหล่านี้มีอะไรบ้างนะครับ
กฏการแปลงเลขโรมันพื้นฐาน
เพราะตัวเลขประเภทนี้ไม่มีหลักตัวเลขเหมือนตัวเลขจีน หรือตัวเลขญี่ปุ่น ซึ่งแม้จะเป็นตัวเลขเชิงสัญลักษณ์เช่นกัน แต่มีการเขียนหลักตัวเลข ดังนั้นหากตัวเลขโรมันมีค่ามาก เราจะไม่สามารถอ่านได้ทันที เราจะต้องแปลงค่าของมันออกมาก่อนครับ เช่น แปลงออกมาเป็นตัวเลขอารบิก (หรือแปลงออกมาเป็นตัวเลขไทยก็ได้ เพราะตัวเลขอารบิกกับตัวเลขไทยมีระบบเดียวกัน แม้จะมีหน้าตาไม่เหมือนกันก็ตาม) เรามักถูกสอนการแปลงตัวเลขโรมันง่ายๆคือ ให้ผสมจากซ้ายไปขวา โดยซ้ายเป็นจำนวนที่มีค่ามากสุด กฏการแปลงพื้นฐานมีอยู่ไม่กี่ข้อครับ หลักๆเลยก็ตามนี้
สัญลักษณ์ตัวหน้าน้อยกว่าตัวถัดไป
ถ้าสัญลักษณ์ตัวหน้ามีค่าน้อยกว่าตัวถัดไป วิธีแปลงค่าของตัวเลขกรณีนี้คือ ให้เอาค่าของตัวถัดไป ลบด้วยค่าของตัวที่อยู่ข้างหน้า ก็จะได้ค่าของจำนวนนั้นครับ เช่น
เลข IV
I = 1 และ V = 5
1 น้อยกว่า 5 ดังนั้น 5-1 = 4 จำนวนนี้จึงมีค่าเท่ากับ 4 ครับ
IV = 4
สัญลักษณ์ตัวหน้ามีค่ามากกว่าตัวถัดไป
วิธีแปลงตัวเลขโรมันกรณีที่สัญลักษณ์ตัวหน้ามีค่ามากกว่าตัวถัดไป เราต้องเอาค่าของตัวถัดไปบวกด้วยค่าของตัวที่อยู่ข้างหน้า ก็จะได้ค่าของจำนวนนั้น เช่น
เลข XV
X = 10 และ V = 5
5 น้อยกว่า 10 ดังนั้น 10+5 = 15 จำนวนนี้จึงมีค่าเท่ากับ 15 ครับ
XV = 15
การเติมเครื่องหมายบาร์
ตัวเลขโรมันบางตัวจะมีเครื่องหมายขีด หรือที่เรียกว่าเครื่องหมายบาร์อยู่ครับ ซึ่งไม่ใช่ตัวเลขทุกตัวที่จะต้องเติมเครื่องหมายนี้ เพราะเครื่องหมายบาร์ (เครื่องหมายขีด) จะถูกเขียนไว้ด้านบนสัญลักษณ์ตัวเลขโรมัน เพื่อคูณค่าของสัญลักษณ์นั้นด้วย 1,000 ครับ เช่น
เลข L
คือ 50 x 1,000 = 50,000
วิธีเขียนเลขโรมันจำนวนมาก
หากตัวเลขโรมันที่เราต้องการแปลงเป็นตัวสัญลักษณ์หลายตัว เราสามารถคาดเดาได้เลยว่าเรากำลังแปลงตัวเลขโรมันที่มีค่ามาก ในกรณีนี้เราจะได้ทำทั้งบวกและลบเลยล่ะครับ แม้ว่าสัญลักษณ์หนึ่งจะมีค่าเท่ากับตัวเลขตัวเดียว แต่กว่าจะรู้ว่ามีค่าเท่าไหร่นี่อาจจะต้องเขียนออกมาเพื่อคำนวณเป็นแถวยาวเหยียดเลย
ตัวอย่างเลขโรมัน
LXXX
50 + 10 + 10 + 10 = 80
MMDCCCLXII
(1,000 + 1,000) + (500 + 100 + 100 + 100) + 50 + 10 + 2 = 2,862
MXCCLXXX
(10,000 – 1,000) + 200 + 80 = 9,280
ข้อควรจำ
เลขโรมันจะเขียนสัญลักษณ์ตัวเดียวซ้ำได้ไม่เกิน 3 ตัวนะครับ เช่น
800 คือ DCCC (500 + 100 + 100 + 100)
ถ้าจะเขียน 900 เราจะเอาอีก 100 (C) เข้าไปบวกไม่ได้นะครับ จะต้องข้ามไปตัวเลขที่มีค่ามากกว่า 500 แล้วลบด้วย 100 (C) แทน จะเขียนได้เป็น
CM ซึ่งก็คือ 1,000 – 100 = 900
มีข้อยกเว้นที่เขียนตัวเลขโรมันโดยใช้สัญลักษณ์เดียวซ้ำกัน 4 ตัว นั่นคือการเขียนจำนวน 4 บนหน้าปัดนาฬิกา เพื่อป้องกันความสับสนในการอ่านเวลาครับ
ต่อไปนี้เราจะมาแปลงเลขโรมันกันนะครับ แปลเลขโรมัน 1-100 มันง่ายไป เรามาแปลเลขโรมัน 1-1000000 กันเลยดีกว่า อย่าลืมสังเกตุการใช้เครื่องหมายบาร์ในตัวเลขหลักเยอะๆ นะครับ
แปลงเลขโรมัน 1-100
เลข | เลขโรมัน |
---|---|
1 | I |
2 | II |
3 | III |
4 | IV |
5 | V |
6 | VI |
7 | VII |
8 | VIII |
9 | IX |
10 | X |
11 | XI |
12 | XII |
13 | XIII |
14 | XIV |
15 | XV |
16 | XVI |
17 | XVII |
18 | XVIII |
19 | XIX |
20 | XX |
21 | XXI |
22 | XXII |
23 | XXIII |
24 | XXIV |
25 | XXV |
26 | XXVI |
27 | XXVII |
28 | XXVIII |
29 | XXIX |
30 | XXX |
31 | XXXI |
32 | XXXII |
33 | XXXIII |
34 | XXXIV |
35 | XXXV |
36 | XXXVI |
37 | XXXVII |
38 | XXXVIII |
39 | XXXIX |
40 | XL |
41 | XLI |
42 | XLII |
43 | XLIII |
44 | XLIV |
45 | XLV |
46 | XLVI |
47 | XLVII |
48 | XLVIII |
49 | XLIX |
50 | L |
เลข | เลขโรมัน |
---|---|
51 | LI |
52 | LII |
53 | LIII |
54 | LIV |
55 | LV |
56 | LVI |
57 | LVII |
58 | LVIII |
59 | LIX |
60 | LX |
61 | LXI |
62 | LXII |
63 | LXIII |
64 | LXIV |
65 | LXV |
66 | LXVI |
67 | LXVII |
68 | LXVIII |
69 | LXIX |
70 | LXX |
71 | LXXI |
72 | LXXII |
73 | LXXIII |
74 | LXXIV |
75 | LXXV |
76 | LXXVI |
77 | LXXVII |
78 | LXXVIII |
79 | LXXIX |
80 | LXXX |
81 | LXXXI |
82 | LXXXII |
83 | LXXXIII |
84 | LXXXIV |
85 | LXXXV |
86 | LXXXVI |
87 | LXXXVII |
88 | LXXXVIII |
89 | LXXXIX |
90 | XC |
91 | XCI |
92 | XCII |
93 | XCIII |
94 | XCIV |
95 | XCV |
96 | XCVI |
97 | XCVII |
98 | XCVIII |
99 | XCIX |
100 | C |
แปลงเลขโรมันจนถึง 1000
เลข | เลขโรมัน |
---|---|
100 | C |
200 | CC |
300 | CCC |
400 | CD |
500 | D |
600 | DC |
700 | DCC |
800 | DCCC |
900 | CM |
1000 | M |
แปลงเลขโรมันจนถึง 10000
เลข | เลขโรมัน |
---|---|
1000 | M |
2000 | MM |
3000 | MMM |
4000 | MV |
5000 | V |
6000 | VM |
7000 | VMM |
8000 | VMMM |
9000 | MX |
10000 | X |
แปลงเลขโรมัน 1-1000000
เลข | เลขโรมัน |
---|---|
10010 | XX |
10100 | XC |
11000 | XM |
20000 | XX |
30000 | XXX |
40000 | XL |
50000 | L |
60000 | LX |
70000 | LXX |
80000 | LXXX |
90000 | XC |
100000 | C |
110000 | CX |
120000 | CXX |
130000 | CXXX |
140000 | CXL |
150000 | CL |
160000 | CLX |
170000 | CLXX |
180000 | CLXXX |
190000 | CXC |
200000 | CC |
300000 | CCC |
400000 | CD |
500000 | D |
600000 | DC |
700000 | DCC |
800000 | DCCC |
900000 | CM |
1000000 | M |
2000000 | MM |
เลขโรมันวันเกิดเขียนยังไง?
หากคุณต้องการเขียนปีเกิดเป็นตัวเลขโรมัน เราต้องแยกตัวเลขออกมาทีละหลัก คือ หลักพัน หลักร้อย หลักสิบ และหลักหน่วยตามลำดับ เราจะเริ่มเขียนหลักที่มากที่สุดซ้ายมือ ส่วนหลักที่มีค่าน้อยลงจะอยู่ทางขวามือ
ตัวอย่างเช่น หากคุณเกิดปี 1993 เราจะแยกออกเป็น 1000 + 900 + 90 + 3 จากนั้นเขียนตัวเลขโรมันของแต่ละตัวเลขที่เราแยกออกมา คือ M(1000) + CM(900) + XC(90) + III(3) ดังนั้น 1993 = MCMXCIII
หากเรามีตารางตัวเลขโรมันสำหรับค่าต่างๆ อยู่กับตัว เราสามารถเขียนปีเกิดได้อย่างง่ายดาย เพียงแค่เลือกตัวเลขสำหรับค่าของหลักต่างๆ ในปีเกิดนั้น
ตัวอย่างการเขียนปีเกิดเป็นโรมัน
เลขโรมัน 1991 คือ MCMXCI
เลขโรมัน 2001 คือ MNI
เลขโรมัน 2005 คือ MNV
เลขโรมัน 2022 คือ MMXXII
เลขโรมัน 2023 คือ MMXXIII
เลขโรมัน 2565 คือ MMDLXV
เลขโรมัน 2566 คือ MMDLXVI
ทุกวันนี้เราไม่ได้เอาตัวเลขโรมันมาบอกจำนวนเหมือนตัวเลขอารบิกหรอกครับ ที่เอามาใช้บ่อยๆ นอกจากการบอกเวลาบนหน้าปัดนาฬิกา ก็จะเป็นการเอามานับข้อหรือลำดับรายการ
เช่น
I. = ข้อ 1
II. = ข้อ 2
III. = ข้อ 3
IV. = ข้อ 4
V. = ข้อ 5
แล้วก็นับไปเรื่อยๆ จริงๆผมเห็นส่วนใหญ่จะใช้ไม่เกินข้อ 10 สักที เพราะงั้นหากไม่ได้กะเอาไปสอบ (ซึ่งอันนี้ก็ข้อสอบน้องๆม.ต้นนะผมว่า) รู้แค่ตัวเลข 1-10 ก็เอาตัวรอดได้แล้วครับ
ตัวเลขโรมัน 0 คืออะไร?
ชาวกรีกโบราณตระหนักถึงแนวคิดเรื่องศูนย์ ที่หมายความการไม่มี ดังนั้นพวกเขาจะไม่ได้มองว่า 0 เป็นตัวเลขเลยครับ ดังนั้นจึงไม่มีเลข 0 ในระบบตัวเลขโรมัน เพราะ 0 หมายถึงการไม่มีนั่นเอง
ตัวเลขที่มีค่ามากที่สุดในเลขโรมันคือเลขอะไร?
สัญลักษณ์เลขโรมันมีถึง M (1,000) เท่านั้น หมายความว่า หากไม่ใช้กฏเกณฑ์เครื่องหมายบาร์ ที่คุณค่าของจำนวนนั้นด้วย 1,000 จะทำให้จำนวนที่ใหญ่ที่สุดที่เราสามารถสร้างเป็นเลขโรมันคือ MMMCMXCIX หรือ 3,999
เนื่องจากกฏเกณฑ์เรื่องเครื่องหมายบาร์ ที่คุณค่าของจำนวนนั้นด้วย 1,000 ดังนั้นจำนวนสูงสุดในเลขโรมันคือ MMMCMXCIXCMXCIX หรือ 3,999,999
รอยสักเลขโรมัน
ตัวเลขโรมันให้ความรู้สึกถึงความมีเกียรติ มีเกียรติ และต้องการความเคารพ ทำให้คนนิยมสักเป็นตัวเลขโรมันกันมากในทุกวันนี้ การออกแบบรอยสักเลขโรมันสามารถเป็นตัวเลขวันสำคัญๆ เช่น วันเกิด วันครบรอบที่สำคัญที่สุดของคุณ รวมถึงวันในความทรงจำอันมีค่าและซาบซึ้งใจของคนสักครับ
เห็นอย่างนี้แล้วคนที่สนใจสักเลขโรมันก็จะได้เลือกตัวเลขที่มีความหมายดีๆ มาเป็นรอยสักกัน ส่วนใครที่เรียนพิเศษเลขอยู่ ก็อย่าสักแต่ว่าท่องจำนะครับ พยายามทำความเข้าใจมันด้วย จะได้เอาไปประยุกต์ใช้ได้กับโจทย์หลายๆแบบ หากไม่เข้าใจก็ถามครูสอนพิเศษเลขเลยครับ นอกจากนี้ครูส่วนมากจะมีทริคเลขเด็ดๆ ช่วยให้คุณจำวิธีคำนวณและสูตรทางคณิตศาสตร์ได้มากมาย จ่ายเงินค่าสอนพิเศษเลขไปแล้วยังไงครูก็ต้องช่วยอธิบายให้เข้าใจได้แน่นอนครับ