ไม่เป็นไรภาษาญี่ปุ่น ด้วยความยินดี การตอบรับคำขอบคุณ/ขอโทษ

“ไม่เป็นไร” หรือ “ไม่ต้องกังวล” ง่ายๆ ในภาษาญี่ปุ่น คือ

気にしないで。
(ki ni shinaide.)
ไม่เป็นไร อย่ากังวลเรื่องนั้นเลย

ประโยคนี้มักใช้เมื่อได้รับคำขอบคุณภาษาญี่ปุ่น เวลาเราทำอะไรให้ใครแล้วเขารู้สึกขอบคุณเรามากๆ เราก็อาจจะตอบกลับไปว่า ไม่ต้องใส่ใจหรอก เพื่อให้อีกฝ่ายรู้สึกเกรงใจน้อยลง (นอกจากนี้ยังสามารถใช้พูดตอบรับคำขอโทษภาษาญี่ปุ่นได้อีกด้วย) หากเราพูดกับผู้ใหญ่หรือคนที่อายุมากกว่า ควรเติมคำว่า ください (kudasai) ตามหลังไปด้วย เพื่อให้ประโยคฟังดูสุภาพมากขึ้น อีกประโยคที่ใช้ได้เช่นกัน และแปลตรงๆ ว่า “ไม่ต้องกังวลหรอก” คือ

気きにしないで。
(Ki ki ni shinaide.)
ไม่ต้องกังวลไปหรอก

อย่าลืมเติม ください (kudasai) ตามหลังเมื่อพูดกับผู้ใหญ่ด้วยล่ะ

อีกประโยคหนึ่งที่ผู้เรียนภาษาญี่ปุ่นกับติวเตอร์อาจเคยได้ยินมาบ้าง แต่ฟังดูแล้วค่อนข้างจะให้ความรู้สึกเหมือนกับออกคำสั่งอยู่สักหน่อย ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้เอาไปใช้พูดกับคนที่ไม่สนิท ประโยคที่ว่านี้ก็คือ

気にするな！
(ki ni suru na!)
ช่างเหอะ อย่าไปกังวลเลยน่า!

ส่วนวิธีพูด “ไม่เป็นไร” แบบสุภาพมากๆ ในภาษาญี่ปุ่นซึ่งเราอาจจะได้ยินจากพนักงานหรือลูกจ้างในร้านอาหารหรือโรงแรมฃ ประโยคนี้จะมีความหมายทำนองเดียวกับการบอกว่า “คุณผู้หญิง (คุณผู้ชาย) ได้โปรดอย่าใส่ใจกับเรื่องนี้เลยครับ (ทางเราจะจัดการให้เรียบร้อย)”

ご心配なく。
(go shinpai naku.)
ได้โปรดไม่ต้องใส่ใจกับเรื่องนี้เลยครับ (ค่ะ)

いいよー。 — ไม่เป็นไร (ชิลๆ)

ประโยคนี้เราใช้บ่อยมากๆ กับเพื่อนที่สนิทกัน หรือคนที่อายุน้อยกว่าก็ได้ ใช้เมื่อมีคนแสดงความขอบคุณเราเช่นกัน

だいじょうぶです。 — ไม่เป็นไร

แม้ประโยคจะแปลว่า “ไม่เป็นไร” แต่จริงๆ แล้วเป็นการใช้เพื่อปฏิเสธข้อเสนอต่างๆ อย่างสุภาพ เช่นกรณีที่เราต้องการยืนยันกับร้านอาหารว่าเราไม่ต้องการอะไรเพิ่มเติมแล้ว หรือแม้แต่กรณีที่มีคนเสนอถือสัมภาระให้ แต่เราอยากถือเอง ก็ใช้ประโยคนี้ในการปฏิเสธอย่างสุภาพได้เลย

だいじょうぶです。
(Daijōbudesu.)
ไดโจบุเดส
ไม่เป็นไรค่ะ (ครับ)

大したことないよ。 — ไม่เป็นไร ไม่ใช่เรื่องใหญ่

อีกประโยคที่มีความหมายคล้ายคลึงกับ “ไม่เป็นไร” ก็คือ ประโยค “มันไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไรเลย” เมื่อมีคนมาขอบคุณเรา ในภาษาญี่ปุ่นจะพูดว่า

大したことないよ。
(taishita koto nai yo.)
มันไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไรเลย

どういたしまして。 — ไม่เป็นไร ด้วยความยินดี

คำนี้เป็นคำตอบแบบตามตำราเลย เวลาเราทำอะไรให้ใคร แล้วเขารู้สึกขอบคุณเรา เราสามารถใช้คำนี้ตอบได้เลย คำนี้อาจแปลเป็นไทยว่า “ไม่เป็นไร” ได้ เพราะคนไทยไม่ค่อยใช้ประโยค “ด้วยความยินดี” ในภาษาพูดกันเท่าไหร่นัก แต่ความหมายของประโยคนี้จะแปลว่า “ด้วยความยินดี” เพื่อบอกให้คนฟังรู้ว่าเรายินดีช่วย หรือยินดีทำให้นั่นเอง

いいから — ไม่เป็นไร ช่างมันเถอะ

ถ้าเราอยู่ในสถานการณ์ที่กำลังรีบทำอะไรบางอย่างอยู่ แต่คนที่เรากำลังคุยด้วยถูกดึงความสนใจออกไป เราอาจจะตะโกนบอกพวกเขาไปว่า “ช่างมันเถอะ รีบหน่อย!“ ในภาษาญี่ปุ่นจะพูดว่า

いいから、早くっ！
(ii kara, hayaku!)
ช่างมันเถอะ, เร็วเข้า!

ドンマイ — ไม่เป็นไร ไม่ต้องห่วง

อีกประโยคที่เราจะได้ยินบ่อยๆ โดยเฉพาะในวงการกีฬา คือ

ドンマイ
(don mai)
ไม่ต้องห่วง, ลืมมันเสีย

ประโยคนี้เป็นคำยืมภาษาอังกฤษแบบญี่ปุ่น โดยมาจากภาษาอังกฤษว่า “don’t mind” หรือ ”I don’t mind“ ที่แปลว่า “ไม่เป็นไร” นั่นเอง

แม้ว่าในภาษาอังกฤษจะแปลว่า “ไม่เป็นไร” แต่จริงๆแล้วประโยคทับศัพท์ภาษาญี่ปุ่นประโยคนี้มีความหมายใกล้เคียงกับคำว่า “ไม่ต้องห่วง” หรือ “ไม่ต้องกังวล“ มากกว่า เหตุผลก็เพราะว่าเหล่าบรรดานักกีฬานั้น มักจะพูดว่า ドンマイ กับเพื่อนร่วมทีมทันทีหลังจากที่ก่อเรื่องวุ่นวายหรือทำให้ทีมเสียคะแนน

เช่น หากมีบางคนในทีมทำคะแนนพลาดไป พวกเขามักจะพยายามให้กำลังใจกันด้วยการพูดว่า ドンマイ ซึ่งหมายถึง “ไม่ต้องกังวลนะ” หรือ “ลืมมันไปเสีย“

遠慮なく。 — ทำตัวตามสบายนะ

อีกสองวลีที่จะพูดถึงต่อไปนี้ จริงๆแล้วไม่สามารถใช้แทนกันได้กับประโยคที่พูดถึงไปก่อนหน้านี้ แต่ก็มีความหมายคล้ายคลึงกับคำว่า “ไม่เป็นไร” จึงยกมารวมไว้ ณ ที่นี้ด้วย

ประโยคแรกคือ

遠慮なく。
(enryo naku.)
ตามสบายนะ

หรือวิธีพูดอีกแบบที่ให้ความหมายใกล้เคียงกันคือ

遠慮しないで。
(enryo shinaide.)
ไม่ต้องอายนะ ทำตัวตามสบาย

ความหมายของสองประโยคนี้ก็คือ “ทำตัวตามสบายนะ บริการตัวเองได้เลย ให้เหมือนอยู่บ้านตัวเอง” ซึ่งเราจะมักใช้พูดกับแขกที่มาเยี่ยมบ้าน เพื่อต้องการให้พวกเขาทำตัวสบายๆ ไม่ต้องเกรงใจ

どっちでもいいよ。 — ไม่เป็นไร อะไรก็ได้

ประโยคสุดท้าย คือ

どっちでもいいよ。
(docchi demo ii yo.)
อันไหนก็ได้, อะไรก็ได้

ความหมายของประโยคนี้ก็คือ “ไม่เป็นไร อันไหนก็ได้” ใช้พูดเมื่อมีคนมาเสนอทางเลือกให้เราสองทางให้เราต้องเลือก ยกตัวอย่างเช่น เพื่อนถามเราว่าต้องการ “โค้กหรือเป๊บซี่” ส่วนเราก็ชอบทั้งสองอย่าง เราอาจจะบอกเพื่อนว่า どっちでもいいよ เพื่อบอกให้เขารู้ว่าเราไม่ได้ชอบอะไรเป็นพิเศษ อันไหนก็ได้สำหรับเรา เป็นต้น

いいですよ。 — ไม่เป็นไร (โอเค, ไม่เป็นไรแล้ว)

ประโยคนี้ใช้เมื่อมีคนกล่าวขอโทษภาษาญี่ปุ่นกับเราสำหรับความผิดพลาดเล็กๆ น้อยๆ เช่น เดินชนกัน หรือเผอิญเหยียบเท้าโดยตั้งใจ เป็นต้น